Hipermetropi
Hipermetropi çok yaygın olan bir kırılma kusuru olup uzak nesnleri daha iyi görürken yakın nesnelerin bulanık olmasıdır.
Hipermetropinin derecesi odaklanabilme derecesiyle orantılıdır. Yüksek hipermetropisi olan kişiler objeler ancak oldukça uzak mesafede olduğunda net görebilirken, hafif hipermetropisi olanlar daha yakında olan objeleri net görebilirler.
Hipermetropi genellikle doğumda mevcuttur ve aileden geçiş eğilimi vardır. Bu durum gözlük ve kontak lenslerle kolaylıkla düzeltilebilir. Diğer tedavi seçeneği ise cerrahidir.
Belirtiler
- Yakın nesneler bulanık görülebilir
- Daha net görebilmek için gözler kısılır
- Göz yanmasını da içeren göz yorgunluğu, göz içi ve etrafında ağrı olur
- Okuma, yazma, bilgisayar çalışması ya da çizim gibi yakın mesafe çalışmaların uzun süreli yapılması sonrasında genel göz rahatsızlığı veya baş ağrısı deneyimi olur.
Ne Zaman Doktora Gitmelisiniz?
Hipermetropi dereceniz bir işi istediğiniz gibi yapmanızı engelleyecek şekilde belirginleşmişse, ya da görme kaliteniz faaliyetlerinizden aldığınız keyfi azaltıyorsa, bir göz doktorununa görünün. Doktorunuz hipermetropi derecenizi belirleyecek ve görmenizi düzeltecek seçenekler sunacaktır. Görme sorunlarınız herzaman anlaşılır olmayabilir. Bu yüzden yetişkinlerde senede bir çocuklarda 6 ayda bir düzenli göz muayenesi önerilir.
Yetişkinler
Gözlük ya da kontak lens kullanmıyorsanız, gözünüzle ilgili herhengi bir sıkıntınız yoksa ve glokom gibi göz hastalıkları taşıma riskiniz düşükse, 40 yaş civarındaki muayeneyi takiben aşağıdaki aralıklarla muayene olmanız tavsiye edilir:
- 40 yaşında muayene
- 40-54 yaş arası her 2-4 yılda bir
- 55-64 yaş arası her 1-3 yılda bir
- 65 sonrası her 1-2 yılda bir
Glokom gibi göz hastalıkları riskiniz yüksekse, muayene sıklığınız şu şekilde artmalıdır:
- 40 yaşına kadar her 2-4 yılda bir
- 40-54 yaş arası 1-3 yılda bir
- 55 sonrası 1-2 yılda bir
Nedenler
Gözünüzün görüntüyü odaklayan iki bölümü vardır:
- Kornea, gözünüzün ön kısmındaki saydam yüzey
- Lens, gözünüzün içinde bulunan, objeleri odaklamak için şekil değiştirebilen saydam yapı
Sağlıklı bir gözde, bu iki odaklanma bölümü de bir lastik top yüzeyine benzer şekilde düzgün eğriliğe sahiptir. Sağlıklı bir gözdeki kornea ve lens, gelen bütün ışığı, gözün arka kısmında bulunan retina üzerinde düzgün bir görüntü oluşturacak şekilde kırar.
Kırma kusuru
Kornea veya lensiniz düzgün bir yüzeye sahip değilde, ışık ışınları düzgün kırılmaz ve kırma kusuru oluşur.
Hipermetropi bir kırma kusurudur, kornea eğriliğiniz küçükse veya gözünüz normalden kısaysa ortaya çıkar. Bu durumda ışık, retina üzerinde değil, retina arkasında odaklanarak yakın objelerin bulanık görülmesine neden olur.
Diğer kırma kusurları
Hipermetropiye ek olarak, diğer kırma kusurları şunlardır:
- Miyop: Bu durum kornea eğriliğinizin normalden fazla olduğunda veya gözünüz normalden uzunsa ortaya çıkar ve uzak objelerin bulanık, yakın objelerin net görülmesine sebep olur.
- Astigmatizma: Bu durum kornea veya lensinizin eğriliğinin bir yönde diğer yönden daha dik olmasından kaynaklanır. Düzeltilmemiş astigmatizma bulanık görmeye neden olur.
Yol Açabileceği Başka Sorunlar
- Şaşılık: Hipermetropisi olan kimi çocuklarda şaşılık gelişebilir. Hipermetropiyi kısmı veya tam olarak düzelten özel tasarlanmış gözlükler ile bu problem etkili bir şekilde tedavi edilebilir.
- Göz temebblliği: Hipermetropi çocukluk yaş drubunda göz temebelliğine yol açma potansiyeli yüksek bir kırma hasarıdır. Uygun tedavi edilmezse göz tembelliği kalıcı olabilir.
- Düşük yaşam kalitesi: Düzeltilmemiş hipermetropi yaşam kalitenizi etkileyebilir. Faaliyetlerinizi istediğiniz gibi yürütemeyebilirsiniz ve kısıtlı görmeniz günlük aktivitelerden aldığınız zevki azaltabilir. Çocuklarda, tedavi edilmemiş hipermetropi öğrenme problemlerine neden olabilir.
- Göz ağrısı: Düzeltilmemiş hipermetropi, odaklanmak için şaşılığa veya gözlerinizi zorlamanıza sebep olabilir. Bu da göz ve baş ağrısına sebep olur.
- Güvenlik problemi: Sizin ve diğer insanların güvenliği için, düzeltilmemiş görme kusuruna sahip iseniz, ağır ekipmanlar ve araç kullanmayınız.
- Maliyet. Lens değişimi için yapılacak muayene ve kullanılan lensler ayrı bir maliyete sebep olur.
Teşhis
Hipermetropi basit göz muayenesi ile tanınır. Komple bir göz muayenesi bir takım testleri içerir. Göz doktorunuz, tuhaf görünümlü bazı aletler kullanabilir, gözünüze direkt parlak ışık tutabilir ve bir takım lenslerden bakmanızı isteyebilir. Her test, doktorunuzun görmenizi de içerecek şekilde gözünüzün farklı bir yönünü muayene etmesini sağlar.
Tedavi
Hipermetropi tedeavisinin amacı, refraktif cerrahi veya düzeltici lenslerin kullanılması yoluyla ışığın retina üzerinde odaklanmasını sağlamaktır.
- Gözlükler. Hipermetropinin düzeltilmesinin kesin ve güvenli yöntemi gözlük kullanmaktır. Gözlük çeşitliliği geniştir ve bifokal, trifokal ve okuma lenslerini içerir.
- Kontakt lensler. Kontakt lensler direk olarak göze takılırlar. Geniş bir kontak lens çeşitliliği mevcuttur; sert, yumuşak, uzun süreli kullanılabilen, tek kullanımlık, sert gaz geçirgen ve bifokal gibi.
Refraktif Cerrahi
Çoğu cerrahi yöntem miyopiyi tedavi etmek amacı ile kullanılsa da, hipermetropi için de kullanılabilir. Bu cerrahi tedaviler kornea eğriliğinizi yeniden şekillendirerek, hipermetropiyi düzeltir. Refraktif cerrahi metodlar şunlardır:
- LASIK: LASIK işleminde, göz doktorunuz korneanız üzerinden ince, yuvarlak menteşeli bir flap (kapakçık) kaldırır. Sonrasında, Excimer Laser olarak adlandırılan lazer tipi ile kornea santralini kubbe şeklinde dikleştirir. Lazer kullanıldıktan sonra, ince korneal kapakçık yerine konulur.
- LASEK: Korneada kapakçık kaldırmak yerine, sadece korneanın ince koruyucu örtüsü olan epitel kaldırılır. Cerrah, korneanın dış katmanını yeniden şekillendiren ve eğriliğini dikleştiren exicmer lazeri yapar ve epitel kapakçığını yerine koyar. Bu işlemden sonra iyileşmeyi kolaylaştırmak için bandaj kontak lens bir süre boyunca gözde kalır.
- PRK: Bu işlem cerrahın epiteli tamamen çıkarıp atması dışında LASEK’e benzer. Epitel korneanın yeni şekline uyumlu olarak kendiliğinden iyileşir. LASEK işlem olduğu gibi, PRK’da da bandaj kontak lens operasyonu takiben bir süre boyunca gözde kalır.
Yaşam tarzı / Evde yapılacaklar
Hipermetropiden korunmak mümkün olamayacağı gibi görüş alanınızın düzeltilmesi ve yaşam kalitenizin yükseltilmesini sağlayabilmek için aşağıdaki ipuçlarını uygulayabilirsiniz:
- Göz muayenesi. Düzenli göz muayenesi olun.
- Kronik hastalıkların kontrol altına alınması. Yüksek tansiyon, şeker hastalığı gibi kronik hastalıkların tadevisin doğru bir şekilde yapılması.
- Gözlerin güneşten korunması. Ultraviole ışıklarından korunmak için güneş gözlüğü kullanın.
- Göz yaralanmalarından korunmak. Spor yapmak, çim kesmek, boyama yapmak, zehirli dumana maruz kalmak vb. gibi belli başlı aktiviteler yaparken koruyucu gözlük kullanılması.
- Sağlıklı bir diet. Yeşillik, sebze ve meyve tüketilmesi. Çalışmalar da omega 3 yönünden zengin olan balıkların yenmesininde göz sağlığı için faydalı olduğunu göstermektedir.
- Sigara kullanmamak. Sigara içmek tüm vücut sağlığı için zararlı olduğu gibi göz sağlığınıda büyük ölçüde etkilemektedir.
- Doğru kontakt lensin kullanılması. Doğru kontakt lensin kullanılması görüşün en uygun hale gelmesini sağlar.
- Doğru ışık kullanılması. Daha iyi bir görüş için ışık arttırılması.
- Gözağrısının azaltılması. Bilgisayarda çalışırken veya kitap okurken her 20 dakikada bir 20 saniye boyunca 20 feet uzaklığa bakarak gözlerinizi dinlendirin.
Tek gözde ağrılı veya ağrısız görüş kaybı, puslu veya bulanık görüş, ışık çakması, siyah noktalar veya dönen nesneler görürseniz hemen hekiminize başvurun. Ciddi bir göz probleminiz olduğu anlamına gelebilir.