Presbiyopi, gözün yakın objeler üzerinde aktif odaklanma yeteneğini kademeli olarak kaybetmesidir. Genellikle 40’lı yaşların ilk yarısında farkedilir ve 65 yaşına kadar ilerlemeye devam eder.
Presbiyopiniz olduğunu ancak kitap veya gazete okurken kol mesafesi uzaklığında okumaya başladığınızda anlarsınız. Bir göz muayenesi presbiyopinizin olduğunu belirler. Bu durum gözlük veya kontak lens ile düzeltilebilir. Bunun ile birlikte bir diğer tedavi yöntemide ameliyattır.
BELİRTİLER
Bu belirtiler yorgun olduğunuz zaman veya kısık ışıkta daha da kötüleşir.
Ne Zaman Doktora Gitmelisiniz?
Yakın mesafede bir iş yaparken, kitap okurken veya günlük aktivitelerinizi yaparken bulanık görüyorsanız doktorunuza görünmelisiniz. Bu durumda doktorunuz presbiyopiniz veya başka bir probleminiz olup olmadığını belirler.
Aşağıdaki durumlarda acil olarak doktorunuza başvurunuz;
NEDENLERİ
Presbiyopi, yaşlanmaya bağlı olarak g öz merceğinizin sertleşmesiyle ortaya çıkar. Merceğin esnekliği azaldıkça, yakın görmede odaklanmak için gerekli olan şekil değişimini gerçekleştiremez. Bunun sonucu olarak da, yakın görmede odaklanma sorunu yaşanır.
Risk Faktörleri
Bazı faktörler presbiyopinizin oluşumuna sebep olur;
Yaş: Presbiyopi oluşumunun başlıca ve en büyük sebebi yaştır. 40 yaşından sonra hemen herkes presbiyopi problemi yaşar.
Diğer hastalıklar: Uzağı görememe ya da belli başka diğer hastalıkların olması (şeker hastalığı, kalp hastalıkları, çoklu skleroz) erken presbiyopinin sebepleridir.
İlaç kullanımı: Bazı kimyasal maddeler yakın odaklanmayı bozabilmektedir.
TEŞHİS
Presbiyopi bir göz muayenesi ile belirlenebilir. Kırılma kusurularının ölçülmesi ile birlikte yakın veya uzak mesafe bozukluğu olup olmadığı belirlenebilir. Doktorunuz göz damları damlatarak gözbebeğinizi büyüterek muayene yapabilir. Göz bebeğinin büyütülmesi ile göz içerisi daha iyi gözlemlenir. Sağlıklı yetişkinlerde senede bir kez göz muayenesi önerilir.
Eğer herhangi bir göz hastalığınız varsa, gözlük kullanıyorsanız veya kontakt lens kullanıyorsanız daha sık muayene olmanız gerekebilir.
TEDAVİ
Tedavinin amacı yakın nesneleri daha iyi görebilmeyi sağlamaktır. Tedavi gözlük kullanımı, kontakt lens kullanımı veya düzeltici lensler, ameliyat veya göz içi lensi (IOL) dir.
Gözlük
Gözlük kullanımı en basit yöntemdir. Presbiyopinizin oluşumundan önce belki okuma gözlüğü kullanıyor olabilirsiniz. Kullanmadan önce doktorunuza danışın.
Gözlük seçimi yaparken seçenekler şunlardır;
Tek odaklı okuma gözlüğü: Eğer başka bir görme bozukluğunuz yoksa gözlükleri sadece okumak için kullanabilirsiniz. Okumadığınız zaman gözlükleri çıkarmalısınız.
İki odaklı (Bifokal) Bu gözlükler iki tiptir, görünür bir yatay çizgisi olan ve olmayan (progresif bifokaller). Progresif bifokaller, göz seviyesinden baktığınızda uzak görmenizi düzeltir. Aşağı baktığınızda yakın görmenizi düzeltir.
Üç odaklı (Trifokal) Bu gözlükler yakın mesafe, orta mesafe (önreğin bilgisayar ekranı) ve uzak mesafe görüşünü düzeltir. Görünür çizgileri olan ve olmayan şeklinde olabilir.
Çok odaklı: Bu tür gözlükler görünür yatay çizgileri içerir. Bu gözlüklerde uzak, orta ve yakın mesafede görüş sağlanır. Farklı kısımları farklı şekillerde görüntüyü odaklamaya yarar.
Ofiste kullanım: Bu tür gözlükler sadece bilgisayar mesafesi veya yakın işlerde kullanılır. Yürüyüşlerde veya araç kullanırken çıkarılır.
Kontakt Lensler
40 yaş sonrası gelişen presbiyopi (yakını net görememe) tedavisinde gözlük kullanmak istemeyen kişiler görüş kalitelerini arttırmak adına gözlük kullanımına alternatif olarak kontakt lens kullanabilirler.
Fakat gözyaşı kanalı tıkanıklığı ve yoğun kuru göz şikayeti bulunan kişilerde kontakt lens kullanımı sağlıklı bir çözüm olmayabilir.
Lens seçenekleri aşağıdaki gibidir;
İki odaklı (Bifokal) kontakt lensler: Bifokal lensler de bifokal g özlükler gibi uzak ve yakın görüş düzeltmesi yapar. Bifokal lenslerin eski modellerinde, lensin gözünüzde doğru pozisyonlanması için, alt okuma kısmı daha ağırdır. Bu tip lenslerin genellikle gözünüze uyumu zordur ve tatmin edici görme sonuçları sağlamaz. Bifokal lenslerin yeni modelleri, lensin etraf kısmıyla uzak görmenizi düzeltir, merkez kısmıyla da yakın görüşünüzü düzeltir ya da alternatif olarak tam tersidir. Deneyereki hangi lens tipinin size uygun olduğunu anlayabilirsiniz. Bu lenslerle elde edilen ilk sonuçlar umut vericidir.
Monovizyon kontakt lensler: Monovizyon yönteminde, baskın gözünüz uzağa, baskın olmayan gözünüz ise yakına ayarlanır. Baskın gözünüz genellikle fotoğraf çekerken kullandığınız gözünüzdür.
Modifiye monovizyon: Bu seçenekte, baskın olmayan gözünüze bifokal kontak lens, baskın gözünüze ise uzak mesafe için tek odaklı kontak lens uygulanır. Uzak görüş için her iki gözünüzü, okuma için tek gözünüzü kullanırsınız. Beyniniz zamanla bu duruma adapte olur.
Refraktif Cerrahi
Reraktif cerrahi ile korneanın şekli değiştirilir. Cerrahi yakın mesafedeki görüşü düzeltmek için kullanılır. Çeşitli görüşlere sahip kontakt lens kullanımı gibidir. Yine de ameliyattan sonra yakın mesafedeki işler için gözlük kullanmak zorunda kalabilirsiniz.
Olası yan etkilerini geri dönüş mümkün olmadığı için ameliyat olmadan önce doktorunuza danışıp bilgi almalısınız. Bunun için ameliyata başvurmadan önce çeşitli görüşe sahip olan kontakt lenslerin kullanılması da önerilir.
Refraktif cerrahi seçenekleri aşağıdaki gibidir;
CK: Bu işlemde korneadaki küçük noktalara ısı uygulamak için radyofrekans enerjisi kullanılır. Kornea eğriliğindeki değişimin derecesi hem noktaların sayı ve aralıklarına hem de tedaviden sonra korneanın iyileşme şekline bağlıdır. CK sonuçları değişkendir ve bazı kişilerde kalıcı olmayabilir.
LASIK (PresbiyoMax): Özel bir LASIK işlemidir, g öz doktorunuz özel bir lazer çeşidi (FEMTO LAZER)veya keratom adı verilen bir aletle korneanız üzerinden ince, yuvarlak menteşeli bir flap (kapakçık) kaldırır. Sonrasında, excimer laser olarak adlandırılan laser tipi ile özel olarak hesaplana düzeltici paterni kornea üzeirne uygular. Excimer laserin diğer laserlerden farkı ısı üretmemesidir. Excimer laser kullanıldıktan sonra, ince korneal flap yerine konulur. Başarı oranı ve hasta memnuniyeti değişkenlik göstermektedir.
Göz içi lensi: Bu yöntemde, uygun göz yapısı olan kişilerde gözünün içindeki do ğal mercek çıkarılır ve yerine yapay mercek yerleştirilir. Bu yönteme göz içi lensi yerleştirilmesi ameliyatı denir. Yeni yapay mercek, hem yakın, hem orta, hem uzak görmenizi sağlar.
Günümüzde 40 yaş üstü, göz yapısı uygun yakın gözlük kullanmak istemeyen kişilere HİGHTECH GÖZ İÇİ LENSLER (TRİFOCAL IOL/AKILLI LENS) güvenle uygulanabilmektedir. Yeni nesil bu 3 odaklı lensler bir önceki kuşaktan daha az ışık parlaması ve ışık saçılmasına sahiptirler. Bu lensler katarakt ameliyatında olduğu gibi kısa sürede, ağrısız, damla ile göz uyuşturularak yerleştirilmekte, hastalar bir veya bir kaç gün içinde istenilen yakın-uzak görmeye kavuşulabilmektedir.
Kimlere TRİFOCAL HİGHTECH IOL Yerleştirilebilir
Farklı yöntemleri vardır;
Küçük Çaplı Korneal Halka: Bu cerrahi teknikte, kornea içine küçük plastik halka yerleştirilir. Bununla birlikte, bu cerrahinin sonu çları öngörülebilir değildir ve halen deneysel aşamadadır. Halkalar tekrar çıkarılabilir olsa da, işlem risksiz değildir. Son yapılan çalışmalarda yerleştirilen halka çevresinde ve arasında saydam tabakada lekelenme geliştiği için kullanımı askıya alınmıştır.
Yaşam tarzı / evde yapılacaklar
Prespiyopiden korunamazsınız. Ancak aşağıdakileri yaparak göz sağlığınızı ve görüşünüzü koruyabilirsiniz.
Göz sağlığı ve hastalıklarıyla ile ilgili merak ettiklerinizi mutlaka doktorunuza danışın.